Elementy statystyki

Karty  pracy

Filmy

Temat statystyki opisowej poruszamy w 5-ciu odcinkach. Przedstawiamy na przykładach pojęcia średniej, mediany i mody. Głównym celem każdego z odcinków, poza omówieniem charakterystyk, wskaźników opisujących statystycznie różne sytuacje,  jest pokazanie, że nie zawsze te wskaźniki są celowe i  potrzebne. Są sytuacje w których możemy sporo dowiedzieć  z próby danych mając tylko średnią, a czasami lepiej posłużyć się moda czy medianą.  Jest to ważne uzupełnienie, realizowane często w następnej klasie. Wszystkie nasze odcinki powinny raczej  wywoływać dyskusję i własne przykłady uczniów, które mogą brać z gazet i innych mediów.

W 4-ym i 5-ym  odcinku  pokazujemy diagramy kołowe i słupkowe. Mocno namawiamy uczniów  do tworzenia i różnego opisywania  sytuacji przez nich  samych wymyślonych lub napotkanych.

Odcinek 1. Statystyka opisowa. Średnia arytmetyczna. (Ćwiczenia)

Wprowadzamy pojęcie średniej arytmetycznej.  W podanym przykładzie użycie średniej nie wiele mówi o ogólnej sytuacji.  Dobrze byłoby zaaranżować dyskusję, co nam mówi średnia, kiedy jest przydatna. Takich przykładów rzeczywistych sytuacji jest wiele, ale na ogół dotyczą dużej próby danych. Dobrze byłoby, gdyby dzieci podały same takie przykłady.

Odcinek 2. Statystyka opisowa. Średnia arytmetyczna, moda. (Ćwiczenia)

Wprowadzamy pojęcie mody w sytuacjach statystycznych.  Dobrymi ćwiczeniami może być dla uczniów znalezienie sytuacji wokół domu, szkoły, własnego osiedla, gdzie moda miałaby zastosowanie, np. powtórzenie podanego ćwiczenia o grach komputerowych.

Odcinek 3. Statystyka opisowa. Średnia arytmetyczna, moda, mediana. (Ćwiczenia)

Wprowadzamy ostatnią (na tym poziomie) podstawową liczbę charakteryzującą próbkę danych liczbowych – medianę. Ważne jest, aby dzieci wiedziały, że każde  badania statystyczne muszą zaczynać się od uporządkowania próbki danych. Jest to film w  zasadzie przeznaczony dla klasy 8, ale umieściliśmy go tu jako nietrudne rozszerzenie i dobry materiał który można przeznaczyć dla chętnych lub jako uzupełnienie w sprzyjającym czasie. Jest to temat który daje dużo możliwości do wspólnego działania i może być bardzo atrakcyjny.

Odcinek 4. i odcinek 5. Statystyka opisowa. Diagramy. (Ćwiczenia)

Pokazujemy co to są diagramy kołowe i słupkowe. Proponujemy, aby uczniowie zrobili podobne diagramy dla swojej klasy. Dobrym ćwiczeniem jest poproszenie kilku uczniów o zebranie informacji dla kilku klas( np. wszystkich równoległych). Będzie to jednocześnie zadanie, jak odpowiednio  zaplanować  ankietę,  aby uzyskać prawdziwe informacje. Można rozwinąć to działanie w spory projekt.