Prawdopodobieństwo

Temat poruszający pojęcie prawdopodobieństwa składa się z 5-ciu odcinków. Wprowadzamy pojęcie klasyczne prawdopodobieństwa na bardzo prostych przykładach, zaczynając od „ popularnie używanego słowa „szansa”- jaką masz szansę wygrania w różnych losowych sytuacjach. Naszym celem jest, aby uczniowie zrozumieli, że takie pojęcie prawdopodobieństwa wymaga aby wszystkie zdarzenia odbywały się w jednakowych warunkach.

Odcinek 1. Prawdopodobieństwo. Jaką masz szansę? (Ćwiczenia)

Rozpoczynamy od najprostszego przykładu rzucania monetami. Używamy zarówno języka „ szansa 50%”, jak i szansa ½, połowa- gdyż  te sytuacje są bardzo powszechne. Trzeba zwrócić uwagę, ze moneta jest ta sama  a nie dwie zupełnie różne. Podkreślamy również, że są dwie możliwości, ale tylko jedna wygrywa.

W następnym przykładzie celem jest pokazanie, jak można teoretycznie, wypisując wszystkie możliwe sytuacje określić, kto ma większą szanse.  Można pobawić się z dziećmi prosząc , aby rzucali np. 50 razy ( lub nawet więcej) – trzeba tylko zaangażować większa liczbę uczniów. Każdy zapisuje swoje wyniki na kartce a następnie podlicza się wszystkie razem. Przy dość dużej liczbie doświadczeń( np. 50) wyniki doświadczalne są bliskie wynikom teoretycznym.

Odcinek 2. Prawdopodobieństwo. Jak obliczyć szansę wygrania. (Ćwiczenia)

Przedstawiamy sytuację rzucania dwiema kostkami. Do zapisu wyników korzystamy z tabelki, gdyż wtedy mamy gwarancję, ze uczniowie  nie pominą niektórych wyników. Przy takiej zabawie można wymyślać różne ograniczenia. Na filmie podane są dwa. Dobrze jest , korzystając z tabelki obliczyć szanse dla innych sytuacji, podanych przez uczniów.

Odcinek 3. Prawdopodobieństwo. Co to jest prawdopodobieństwo? (Ćwiczenia)

Podajemy klasyczna definicję prawdopodobieństwa i na prostych przykładach rzutów kostką obliczamy prawdopodobieństwo dla różnych sytuacji. Można zapytać uczniów, jak poradzą sobie, gdy będą mieć 3 kostki.

Odcinek 4. Prawdopodobieństwo. Przykłady obliczania prawdopodobieństwa. (Ćwiczenia)

Podajemy parę przykładów zdarzenia pewnego, czyli kiedy prawdopodobieństwo równe jest równe 1 i zdarzeń niemożliwych, czyli wtedy, gdy prawdopodobieństwo równe jest 0. Uczniowie mogą podawać swoje przykłady.

Na przykładzie rzutów monetą pokazujemy, jak można przedstawić daną sytuację probabilistyczną, posługując się rysowaniem „drzewa” .

Taki rysunek bardzo ułatwia zobaczenie, wszystkich możliwych zdarzeń i wybranie tych sprzyjających.

Odcinek 5. Prawdopodobieństwo. Zadania z kulami. (Ćwiczenia)

Przedstawiamy na dwóch przykładach, bardzo popularne na tym etapie, zadania z wyborem kul. Można prosić uczniów o wymyślanie własnych przykładów lub o modyfikację podanych.